Jako przedsiębiorca być może rozważasz opcję handlu międzynarodowego. Właściciele firm coraz częściej decydują się na ten krok, widząc szersze perspektywy dla swojego biznesu. Jak wygląda kwestia VAT świadcząc usługi wewnątrzwspólnotowe? Świadczenie lub nabycie usług od przedsiębiorców spoza Polski rządzi się innymi prawami niż ma to miejsce w przypadku handlu krajowego. Dla prawidłowego rozliczania sprzedaży usług na terenie Unii Europejskiej ważne jest ustalenie miejsca świadczenia.
W dzisiejszym artykule skupimy się na wewnątrzwspólnotowym świadczeniu usług aby w jak najbardziej przejrzysty sposób przybliżyć ten temat. Przede wszystkim rozstrzygniemy kwestie, kto płaci VAT przy usługach wewnątrzwspólnotowych oraz wyjaśnimy:
- kiedy zarejestrować się do VAT-UE;
- jak ustalić miejsce świadczenia usług;
- jak rozliczyć wewnątrzwspólnotowe świadczenie usług oraz
- czy usługi wewnątrzwspólnotowe powinny znaleźć się w deklaracji VAT oraz informacji podsumowującej?
VAT a usługi wewnątrzwspólnotowe – rejestracja do celu VAT UE
Wewnątrzwspólnotowe usługi polegają na sprzedaży lub nabyciu usług przez polskiego przedsiębiorcę na rzecz kontrahenta z innego kraju Unii Europejskiej. Bez względu na to, czy jako przedsiębiorca jesteś czynnym bądź biernym podatnikiem VAT, decydując się na świadczenie lub nabycie usług od przedsiębiorcy zarejestrowanego w innym niż Polska kraju Unii Europejskiej jesteś zobowiązany do rejestracji do celów VAT-UE. Należy tego dokonać zanim zaczniemy świadczyć lub nabywać usługi wewnątrzwspólnotowe. Wypełniając konieczny do rejestracji formularz VAT-R. Po akceptacji otrzymamy tzw. NIP europejski. Formularz należy złożyć we właściwym miejscowo Urzędzie Skarbowym.
Uwaga!
Przed dokonaniem transakcji, upewnij się że Twój kontrahent również w poprawny sposób dopełnił wszelkich wymaganych formalności. Zweryfikuj jego status, czy jest również podatnikiem VAT-UE . Jeśli nim nie będzie, usługi będą opodatkowane w Polsce (a nie w kraju UE jak w przypadku świadczenia usług dla podatników). Do weryfikacji służy system VIES.
Obowiązek podatkowy powstaje w chwili wykonania/nabycia usługi lub otrzymania całości lub części zapłaty. Przedsiębiorca, nawet jeśli nie ma obowiązku odprowadzenia VAT w Polsce, będzie musiał wykazać transakcje w deklaracji VAT oraz informacji podsumowującej, o czym w dalszej części.
VAT a usługi wewnątrzwspólnotowe – miejsce świadczenia usług
Określenie miejsca świadczenia ma duże znaczenie przy usługach wewnątrzwspólnotowych. To od niego zależy bowiem, w którym państwie płacony będzie podatek. Co do zasady miejscem świadczenia, czyli opodatkowania, jest to, w którym usługobiorca ma siedzibę lub stałe miejsce działalności.
Przykład
Pan Zbyszek prowadzi przedsiębiorstwo zajmujące się usługami w zakresie IT. Firma z Niemiec skorzystała z usług firmy pana Zbyszka. Kto w tej sytuacji powinien zapłacić podatek VAT? Usługobiorca, a mianowicie firma z Niemiec. Oznacza to, że usługi pana Zbyszka nie będą podlegać opodatkowaniu w Polsce. Miejscem ich opodatkowania będzie kraj, w którym usługobiorca ma siedzibę, a więc w naszym przykładzie będą to Niemcy.
Jednak nie każda sytuacja w biznesie jest tak oczywista jak w przykładzie powyżej. Co jeśli usługobiorca posiada tzw. stałe miejsce prowadzenia działalności dla celów VAT w innym kraju członkowskim niż kraj jego siedziby, a usługi świadczone są przez polskiego podatnika dla celów jego stałego miejsca?
Przykład
Polski przedsiębiorca świadczył usługi na rzecz niemieckiego usługobiorcy. Przekazał on informację, że usługi będą wykonane dla jego oddziału położonego w Holandii. Ze względu na stałe miejsce działalności usługobiorcy, usługi będą podlegać opodatkowaniu w Holandii, a nie w Niemczech, gdzie zarejestrowana jest firma usługobiorcy.
Szczególne ustalenie miejsca świadczenia usług
Ustawodawca dodatkowo wyszczególnił rodzaje usług, dla których stosuje się szczególne ustalania miejsca świadczenia usług, są nimi usługi:
- związane z nieruchomościami – miejscem świadczenia jest miejsce położenia nieruchomości, w tym usługi rzeczoznawców;
- transportu pasażerów – miejscem świadczenia jest miejsce, gdzie odbywa się transport z uwzględnieniem pokonanych odległości;
- kulturowe, sportowe i edukacyjne (np. jeśli usługi świadczone są na rzecz podatnika) – miejscem opodatkowania, jest miejsce, gdzie usługi faktycznie się odbywają;
- restauracyjne i cateringowe – co do zasady miejscem świadczenia jest miejsce, gdzie są one faktycznie wykonywane;
- krótkoterminowy wynajem środków transportu – miejscem świadczenia jest miejsce, w którym środki transportu są faktycznie oddawane do dyspozycji usługobiorcy.
Jak rozliczyć świadczenie usług wewnątrzwspólnotowych?
Wewnątrzwspólnotowe świadczenie usług powinno być udokumentowane fakturą, na której powinien być zamieszczony tzw. NIP europejski zarówno usługodawcy, jak i usługobiorcy. Jeśli przedsiębiorca świadczy usługi na rzecz kontrahenta z kraju UE, usługa nie podlega opodatkowaniu w Polsce. Nabywca płaci VAT w swoim kraju. Wówczas jako przedsiębiorca powinieneś umieścić na fakturze adnotacje „odwrotne obciążenie”. Należy ją wystawić nie później niż 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym miało miejsce wykonanie usługi. Co jeśli usługi świadczymy na rzecz niepodatników (osób prywatnych)? Wówczas usługa podlega opodatkowaniu w kraju sprzedawcy.
VAT a usługi wewnątrzwspólnotowe – deklaracja VAT oraz informacja podsumowująca
Usługi świadczone na rzecz unijnego kontrahenta, mimo braku opodatkowania w Polsce, powinny znaleźć się w deklaracji VAT polskiego podatnika. Z kolei informację podsumowującą o dokonanych transakcjach wewnątrzwspólnotowych powinno się składać za okresy miesięczne, nawet jeśli rozliczasz się z VAT kwartalnie. Obie formy składamy za pomocą środków komunikacji elektronicznej, w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym powstał obowiązek podatkowy z tytułu tych transakcji.
VAT a usługi wewnątrzwspólnotowe – podsumowanie
W dobie przekraczania wszelkich granic pomiędzy krajami europejskimi, nikogo nie dziwi świadczenie usług na rzecz kontrahenta z innego kraju. Mimo, że konieczne jest dokonanie formalności w zakresie podatku VAT, nie zniechęca to przedsiębiorców do wykorzystania szansy na rozwinięcie swojego biznesu. W praktyce, najczęstszym błędem przedsiębiorców okazuje się fakt, że zakładają oni, że jeśli są oni biernymi podatnikami VAT, nie muszą się również rejestrować do celu VAT-UE. Nic bardziej mylnego. Decydując się na handel wewnątrzwspólnotowy, musimy pamiętać o rejestracji w pierwszej kolejności. Kolejną ważną rzeczą jest uwzględnienie transgranicznych transakcji w deklaracji VAT oraz składanej co miesiąc informacji podsumowującej. To bowiem przedsiębiorca odpowiada za poprawność składanych przez siebie dokumentów.
