Prowadząc działalność gospodarczą, jesteśmy nieustannie zobligowani do spełniania szeregu obowiązków. Prowadzenie zgodnej z przyjętymi regułami i zasadami księgowości, terminowe płacenie podatków czy składanie deklaracji to tylko niektóre z nich. Jednak każda czynność prawna zazwyczaj jest obarczona jakimś terminem wykonania. Co w sytuacji, w której z powodu natłoku obowiązków nie dokonamy jej w terminie? Czy wówczas powinniśmy jedynie pogodzić się z faktem, że zostanie na nas nałożona kara finansowa? Niekoniecznie. Aby uchylić się od negatywnych skutków uchybienia terminu, warto wiedzieć, czym jest tak zwane przywrócenie terminu, o czym w dzisiejszym wpisie. Dowiesz się z niego w szczególności:
- Czym charakteryzuje się instytucja przywrócenia terminu w kontekście prawa podatkowego?
- Jak skutecznie złożyć wniosek o przywrócenie terminu?
- W jakich okolicznościach można z niego skorzystać?
Zapraszamy do lektury.
Przywrócenie terminu – czym jest?
W prawie podatkowym bardzo istotną rolę odgrywają terminy. Bowiem skuteczność wielu czynności bardzo często zależy od tego, czy dokonamy ich w odpowiednim, przewidzianym przez przepisy prawa, czasie. Jeżeli już do tego dojdzie, powinniśmy wiedzieć, a chociażby zdawać sobie sprawę z tego, jakie kroki powinniśmy podjąć, aby swój błąd naprawić oraz nie narazić się na ewentualne negatywne konsekwencje swojej omyłki.
Przywrócenie terminu to nic innego, jak zawnioskowanie do organu, względem którego mieliśmy dokonać danej czynności prawnej, o możliwość wywiązania się ze swoich obowiązków, nie narażając się na odpowiedzialność z tego tytułu.
Kiedy możemy wnioskować o przywrócenie terminu?
Warunki przywrócenia terminu w sprawach podatkowych określa ustawa Ordynacja podatkowa. Artykuł 162 tego aktu prawnego przewiduje przesłanki przywrócenia terminu w postępowaniu podatkowym. Zgodnie z jego treścią:
„§ 1. W razie uchybienia terminu należy przywrócić termin na wniosek zainteresowanego, jeżeli uprawdopodobni, że uchybienie nastąpiło bez jego winy.
§ 2. Podanie o przywrócenie terminu należy wnieść w ciągu 7 dni od dnia ustania przyczyny uchybienia terminowi. Jednocześnie z wniesieniem podania należy dopełnić czynności, dla której był określony termin”.
Mając na uwadze powyższe, należy wyszczególnić kilka istotnych faktów dotyczących instytucji przywrócenia terminu:
- Po pierwsze, przywrócenie terminu może nastąpić tylko na wniosek podatnika.
- Po drugie, podatnik we wniosku powinien uprawdopodobnić, że termin nie został uchybiony z jego winy. Oczywiście nie można ponosić odpowiedzialności za coś, czego nie zrobiliśmy z własnej winy. Ustawodawca w tym przypadku wprowadził możliwość przywrócenia terminu, jeżeli jego niedochowanie było spowodowane wystąpieniem jakichś okoliczności bądź też zdarzeń, na które nie mieliśmy wpływu.
- Aby termin został przywrócony, jego nieprzywrócenie stwarzać musi negatywne skutki dla podatnika, np. nałożenie kary grzywny.
- Jednocześnie ze składanym wnioskiem, podatnik musi dokonać czynności, której terminem uchybił, np. zapłacić należny podatek.
Jakie okoliczności będą stanowić brak winy w uchybieniu terminu?
Praktyka pokazuje, że organy podatkowe w tej kwestii biorą pod uwagę fakt, czy w zachowaniu podatnika można dopatrzeć się pewnego rodzaju miernika staranności, jakiej można wymagać od strony dbającej należycie o swoje interesy. Przede wszystkim do okoliczności uzasadniających brak winy w niedopełnieniu czynności podatkowej w terminie zalicza się:
- sytuacje losowe, na które nie mamy wpływu,
- przeszkody nie do przezwyciężenia, jak nagły atak zimy czy pandemia,
- przerwę w komunikacji,
- nagłą chorobę, która nie pozwoliła na wyręczenie się inną osobą,
- powódź bądź pożar.
To tylko przykłady. Ważne jest jednak, aby organ dopatrzył się w okoliczności, w wyniku której nie dochowaliśmy terminu, bezsprzecznego braku naszej winy oraz tego, że nie mieliśmy na nią wpływu. Z drugiej strony, organ najpewniej nie przychyli się do wniosku o przywrócenie terminu, gdy przyczyną będzie zmiana adresu firmy, a my nie powiadomiliśmy go o tym w porę.
Jak złożyć wniosek o przywrócenie terminu?
- Złóż stosowny wniosek o przywrócenie terminu do organu, który zajmuje się Twoją sprawą. Opisz przyczynę niedokonania czynności w terminie. Do wniosku możesz dołączyć dokumenty, które uprawdopodobnią przedstawiane przez Ciebie stanowisko.
- Wniosek powinieneś złożyć w ciągu 7 dni od dnia ustania przyczyny uniemożliwiającej załatwienie sprawy w terminie.
- Wraz ze składanym wnioskiem, dokonaj czynności prawnej, np. zapłać należny podatek, złóż deklarację podatkową lub jej korektę.
